چکیده سابقه و هدف: : با توجه به شیوع بیماری لیشمانیوز و نظر به اهمیت کشت انگل در تحقیقات مربوط به انگل لیشمانیا و لزوم استفاده از سرم جنین گاوی (FCS) در محیط کشت و نیز باتوجه به وجود مشکلاتی از قبیل قیمت بالا و احتمال آلودگی های ویروسی و نیز اینکه امکان تهیه این محصول فعلا در کشور ما مشکل بوده و واردات اینگونه مواد نیز خالی از اشکال نمی باشد، لذا در مطالعه حاضر امکان استفاده از سرم گاو ،سرم گوسفند و سرم موش در کشت انگل L.majer و امکان جایگزینی آن با FCSدر محیط کشت به عنوان مکمل مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. روش بررسی: تحقیق به روش تجربی انجام گرفت. انگل لیشمانیا ازموسسه واکسن و سرم سازی رازی تهیه و در 5 فلاسک به ترتیب شامل فلاسک حاوی محیط DMEM و10% سرم جنین گوساله، فلاسک حاوی محیط DMEM و10 % سرم گاو، فلاسک حاوی محیط DMEM و10% سرم گوسفند، فلاسک حاوی محیط DMEM و 10%سرم موش و فلاسک حاوی محیط DMEM به تنهایی، تعداد 1میلیون پروماستیگوت لیشمانیا ماژور اضافه گردید. سپس در روزهای 2، 4، 7، 9، 11، 21و 24 تعداد انگل‌ها شمارش و با یکدیگر مقایسه شدند. یافته‌ها: رشد انگل در روز های 2 و 4 پس از کشت در محیط حاوی 10 % سرم موش نسبت به سایر محیط ها بیشتر بود. همچنین در محیط حاوی 10% سرم گوسفند تا روز 24 پس از کشت امکان زنده ماندن انگل لیشمانیا ماژور وجود داشت، در حالی که در سایر فلاسک‌ها در روز 24 انگلی وجود نداشت. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که اگر تعداد انگل برای روزهای کمتر از 7 مورد نظر باشد، محیط حاوی سرم موش بهتر از سایرمحیط-ها است، اما اگر تداوم و بقای انگل مورد نظر باشد محیط حاوی سرم گوسفند نسبت به سایر محیط‌ها مناسب‌تر است. در ضمن انجام تحقیقات بیشتر توصیه می‌شود.