پژوهش در پزشکی

سابقه و هدف: زخم‏های مزمن در افراد دیابتی به‏دلایل مختلف، از جمله اختلال در روند تولید و ترشح فاکتورهای مؤثر در فرآیند التیام زخم، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در سال‌های اخیر  مطالعه‌های زیادی تأثیر مثبت تابش لیزر کم‏توان و استفاده از سلول‏های بنیادی مزانشیمی ومحیط کشت بهینه آن‏ها را در التیام زخم‏های دیابتی گزارش کرده‏اند. در مطالعه حاضر ما تأثیر ترکیبی لیزر کم‏توان و محیط کشت بهینه سلول بنیادی مزانشیمی مغز استخوان را بر بیان یک فاکتور التهابی و یک فاکتور رشد که هر دو در روند ترمیم زخم شرکت دارند، در فیبروبلاست‏های کشت شده در غلظت بالای گلوکز را بررسی کردیم.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی، سلول­های فیبروبلاست پوست انسان در محیط کشت حاوی غلظت طبیعی و غلظت بالای گلوکز  (مدل دیابتی) کشت داده شدند. سپس از تابش لیزر با انرژی 5/0 ژول بر سانتی­متر مربع و محیط کشت بهینه سلول­های بنیادی مزانشیمی، به‌صورت جداگانه و توام با یکدیگر برای تیمار فیبروبلاست‏های دیابتی استفاده شد. سرانجام میزان بیان ژن فاکتورهایbFGF و TGF-β2با استفاده از تکنیک RT-PCR بررسی شد.

یافته‌ها: بیان ژن b­FGF به‌طور  معنادار و بیان ژن TGF-β2به‌طور غیر‌ معنادار در هر سه گروه دیابتی تیمار شده، نسبت به گروه دیابتی تیمار نشده افزایش یافته بود. به نحوی که میزان بیان نسبی ژن bFGF از 11/0±47/0 در گروه دیابتی به 35/0±23/1 در گروه تیمار شده با لیزر، 028/0±98/0 در گروه تیمار شده با محیط کشت بهینه و 2/0±37/1 در گروه تیمار هم‌زمان با لیزر و محیط کشت بهینه افزایش یافت و همه این تغییرها در سطح P<0. 05  معنادار بود.

نتیجه‌گیری: به ‏نظر می‌رسد که استفاده هم‏زمان از تابش لیزر کم­توان و محیط کشت بهینه مشتق از سلول­های بنیادی مزانشیمی انسان، با اثر هم‏افزایی که بر یکدیگر دارند، موجب می‌شود بیان فاکتور رشد مؤثر در ترمیم زخم پوستی دیابتی افزایش چشمگیری یابد.