سابقه و هدف : این مطالعه به منظور تعیین تنوع مواد غذایی مصرفی وارتباط آن با کفایت دریافت مواد مغذی در نوجوانان 18-10 ساله جامعه شهری منطقه 13 تهران انجام شد.

مواد و روشها : ارزیابی دریافتهای غذایی در 1476 نفر از افراد مورد بررسی در مطالعه قند و لیپید تهران با استفاده از یادآمد 24 ساعته خوراک برای دو روز توسط پرسشگران مجرب صورت گرفت. در این بررسی پس از حذف موارد کم و بیش گزارش دهد، 304 نوجوان در قالب بخشی از مطالعه مقطعی هرم راهنمای غذایی در سال 78، مورد ارزیابی تنوع غذایی گروه به 23 زیر گروه تقسیم شده اند. هر یک از پنج گروه حداکثر 2 امتیاز از کل 1 امتیار تنوع غذایی را دارا بود. برای اینکه هر فرد مصرف کننده هر یک از زیر گروههای غذایی محسوب شود، می باید حداقل نصف سروینگ از ماده غذایی را در عرض 2 روز یاد آمد مصرف کرده باشد. نسبت کفایت برخی مواد مغذی و میانگین آنها با استفاه از مقادیر توصیه شده استانداردها و در نظر گرفتن سن و جنس محاسبه شد. وزن با استفاده از ترازوی فنری و قد مطابق پروتکل های استاندارد امتیاز دهی تنوع غذایی (DDS) با نسبت کفایت مواد مغذی (NAR) و میانگین نسبت کفایت مواد مغذی (MAR) بکار رفت. با توجه به نرمال بودن و یا نرمال نبودن توزیع داده‌ها از همبستگی Pearson و یا Spearman استفاده شد.

یافته‌ها : امتیاز کل تنوع غذایی 08/1 ؟ 26/6) بود. بیشترین امتیاز را میوه‌ها (61/0 ؟ 46/1) و کمترن امتیاز را غلات (27/0؟95/0) داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری میان DDS و MAR مشاهده شد (42/0 = r و 001/0>p). 50% افراد امتیاز کل تنوع غذایی برابر 6 یا بیشتر از آن داشتند. BMI در افرادی که امتیاز کل تنوع غذایی آنها بیشتر یا مساوی 6 بود، نسبت به سایرین بالاتر بود (07/4 ؟ 81/19 در مقابل 30/3 ؟ 95/18 کیلوگرم برمتر مربع و 01/0>p). همبستگی مثبت و معنی داری میان DDS و غالب نسبت کفایت مواد مغذی دریافتی مشاهده شد.

نتیجه گیری و توصیه‌ها : اندازه گیری امتیاز تنوع غذایی روش مناسبی جهت اندازه گیری کفایت دریافت موادمغذی است و با ایجاد تنوع غذایی بیشتر با توجه به هرم راهنمای غذایی می توان به کفایت تغذیه ای بالاتر و دریافت کافی مواد مغذی و مواد غیر مغذی ضروری برای سلامت دست یافت.