پژوهش در پزشکی

  سابقه و هدف : سالانه 5/1 میلیون کودک بر اثر گاستروآنتریت حاد و کم ­ آبی ناشی از آن جان خود را از دست می ­ دهند. طبق
توصیه ­ های سازمان بهداشت جهانی، درمان منطقی آن جبران کم ­ آبی می ­ باشد که ساده و کم ­ خرج است و باعث کاهش چشمگیر در مرگ و میر می ­ شود. هدف این تحقیق شناسایی وضعیت کنونی درمان سرپایی اسهال حاد کودکان و مقایسه آن با پروتکل سازمان بهداشت جهانی می ­ باشد.

  روش بررسی : تحقیق از نوع مقطعی بود. در سالهای 83-1382 کودکانی که به 2 بیمارستان دانشگاهی در شمال تهران مراجعه کرده بودند و در طی 2 هفته قبل از مراجعه برای درمان اسهال حاد بطور سرپایی نسخه دریافت کرده بودند، بصورت تصادفی انتخاب شده و از همراه آنها شرح حال گرفته شد. نسخه ­ های تجویزی از لحاظ تعداد و نوع دارو، پزشک تجویزکننده و مکان مراجعه بیمار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته ­ ها : 273 نمونه بررسی شد. متوسط داروی تجویز شده در هر نسخه3/2 ± 1/4 قلم بود. در بیش از 76% موارد حداقل یک
آنتی ­ بیوتیک و در61% موارد آنتی ­ امیتیک تجویز شده بود. 51% نسخه ­ ها دارای داروی تزریقی و 60% نمونه ­ ها فاقد پودر ORS بودند. از نظر تعداد دارو، متخصصین اطفال و پزشکان عمومی اختلاف معنی ­ دار نداشتند. 7/75% نسخه ­ های متخصصین و 5/78% نسخه ­ های پزشکان عمومی دارای حداقل یک نوع آنتی ­ بیوتیک بود (58/0 p= ). در مطبهای خصوصی تعداد متوسط داروی تجویزشده در هر نسخه 6/3 قلم، در درمانگاه عمومی 2/3 و در بیمارستانها 1/3 بود (03/0 p= ).

  نتیجه ­ گیری : در بیش از 70% نسخ، نحوه درمان گاستروآنتریت حاد کودکان اصولی نبوده و برخلاف توصیه ­ های سازمان بهداشت جهانی می ­ باشد. تحقیقات بیشتر و برنامه ­ های آموزشی کارآمد در این راستا مورد نیاز می­باشد.