سابقه و هدف: آسم یک بیماری التهابی پیچیده و مزمن است که سبب تغییرات متعددی در شکل و عملکرد دستگاه تنفسی از جمله انسداد و تنگی قابل برگشت، پاسخدهی شدید و تغییر مدل مجاری هوایی و سایر دستگاه های بدن مانند دستگاه ایمنی، سیستم عصبی و غدد درون ریز شده و روح و روان بیمار را تحت تأثیر قرار می دهد.امروزه با توجه به عوارض جانبی داروهای ضد التهاب ، تمایل زیادی به استفاده از داروهای طب سنتی ایجاد شده است. زهر زنبور عسل بدلیل وجود فاکتورهای متعدد آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می تواند از افزایش رادیکال های آزاد جلوگیری کرده و در کاهش عوارض ناشی از آسم مؤثر باشد.
روش مطالعه: در این مطالعه تجربی ابتدا برای بررسی تأثیر زهر زنبور عسل ۳۲ سر رت نژاد ویستار به ۴ گروه کنترل،آسمی و آسمی دریافت کننده زهر زنبور عسل با دوز ۰/۵ mg/kg و ۱ mg/kg انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفتند. رت ها جهت ابتلا به آسم تجربی اوآلبومین تزریقی – استنشاقی دریافت کردند.گروه های تحت درمان همزمان با القای آسم زهر زنبور عسل را به مدت ۱۰ روز دریافت نمودند. در پایان آزمایش نمونه ها تشریح و مایع لاواژ آنها استخراج وتعداد گلبول سفید و درصد منوسیتها و ائوزینوفیلهای آن در مایع لاواژ ۴ گروه مورد آزمایش تعیین و با یکدیگر مقایسه شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss و بر اساس آنالیز واریانس یک طرفه ) ANOVA ( انجام و ) ۰,۰۵≥P ( به عنوان اختلاف معنا دار در نظر گرفته شد.
یافته ها: نتایج نشان میدهد که تعداد کل گلبولهای سفید با میانگبن و انحراف معیار) ۳۴ ± ۲۲۹ (و) ۰/۰۱≥P ( ، درصد منوسیتها با میانگین ) ۱۸ / ۰ ± ۷۱ / ۱ (و) ۰/۰۰۱≥P ( وائوزینوفیلها با میانگین ) ۲۶ / ۰ ± ۶۳ / ۱(و ) ۰/۰۱≥P (در نمونه های آسمی افزایش معنی داری نسبت به نمونه های کنترل پیدا کرده است.مقایسه ی نتایج گروه های تیمار شده با زهر زنبور عسل با گروه آسمی نشان می دهد تعداد سلول های التهابی شامل ، منوسیت و ائوزینوفیل در مایع لاواژ کم شده است. بعلاوه مقایسه ی نتایج گروه های تیمار شده با زهر زنبور عسل نشان می دهد اثر زهر زنبور عسل در گروهی که با دوز بیشتری تیمار شده است نمایان تر است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می رسد که زهر زنبور عسل میتواند احتمالا بدلیل داشتن مواد با خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی در درمان بیماریهای التهابی همچون آسم مورد توجه قرار گیرد.