مهدی نعمت بخش، سید حسن ثمریان، نضال صراف زادگان، نپتون سلطانی، محمد رضاشریفی، مهین غروی، نوشین محمدی فرد، مسعود امینی، حسن علیخانی،
جلد ۲۵، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۸۰ )
تغییرات سطح انسولین و گلوکز و چربیهای خون نسبت وجود یا عدم وجود استروژن در خانمها خصوصآ پس از دوره منوپوز مورد بحث است. با توجه به گیرندههای استروژنی در هر دو جنس و استفاده از استروژن در موارد بسیار خاص در جنس نر نقش استروژن بر شاخص نسبتهای کلسترول (CHO) به(High Density Lipoproteins) HDL و LDL (Low Density Lipoproteins) به و سطح سرمی انسولین و گلوکز در دو رژیم غذایی سرشار از کلسترول و عادی مورد بررسی قرار گرفت.
روشها و مواد: ۴۱ خرگوش نر در چهار گروه بمدت ۵ هفته مورد آزمایش قرار گرفتند. گروههای ۱و۲ رژیم سرشار از کلسترول دریافت کردند با این تفاوت که گروه ۱ بطور هفتگی استروژن میگرفت. در گروههای ۳و۴ رژیم غذایی طبیعی بود به استثنای اینکه گروه سوم همانند گروه اول استروژن دریافت میکرد. قبل از شروع آزمایش و پس از ۵ هفته آزمایش کلسترول HDL, LDL, گلوکز و انسولین اندازهگیری شد.
نتایج: سطح سرمی گلوکز در هیچ یک از گروهها قبل و بعد از ۵ هفته از آزمایش تفاوت معنی داری نداشت در صورتی که سطح انسولین گروه ۱ در پایان آزمایش بطور معنیداری افزایش (۳۱/۰ ± ۷۶/۴ در مقابل ۷۰/۱±۱۳/۱۱، ۰۵/۰P<) و در گروه ۳ بطور معنیداری کاهش(۷۶/۰ ± ۴۷/۵ در مقابل ۳۸/۰±۰۳/۴، ۰۵/۰P<) و علاوه بر آن تفاوت سطح سرمی انسولین گروه ۱و۳ در پایان آزمایش متفاوت بود. (۷/۱±۱۳/۱۱ در مقابل ۳۸/۰±۰۳/۴، ۰۵/۰P<) مقایسه نسبتهای LDL/HDL و CHO/HDL در پایان آزمایش نسبت به قبل از آزمایش صرفآ در گروه ۳ و۴ متفاوت بود (۳۹/۰ ± ۰۱/۳ در مقابل ۱/۰ ± ۴۴/۰ و ۴۵/۰ ± ۰۲/۵ در مقابل ۱۳/۰ ± ۸۳/۱ را به ترتیب برای LDL/HDL و CHO/HDL در گروه ۳ و ۸۲/۰ ± ۱۲/۳ در مقابل ۱۳/۰ ± ۳۶/۰ و ۹۶/۰ ± ۰۳/۵ در مقابل ۲۱/۰ ± ۹۷/۱ به ترتیب برای پارامترهای فوق در گروه ۴، (۰۵/۰ P<)
بحث: بنظر نمیرسد که استروژن نقشی در کاهش LDL و افزایش HDL, همانگونه که در زنان دریافت کننده استروژن پس از دوره منوپوز مشاهده میشود, در جنس نر داشته باشد, اما شاید استروژن در جنس نر و در مجاور رژیم پر کلسترول موجب افزایش مقاومت رسپتوربه انسولین شود در حالی که در رژیم عادی استروژن سبب افزایش حساسیت گیرنده به انسولین میگردد.