مقدمه: بررسی تولیدات علمی، ابزار مناسبی برای سیاستگذاری و برنامهریزی صحیح و شناخت وضعیت گذشته را فراهم آورده و موجب هدفدارکردن حرکات علمی و تعیین اولویتهای پژوهشی و شناسایی نقاط ضعف و کمبودهای موجود میشود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کمی و کیفی مقالات و مدارک علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه سرطان صورت گرفته است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی-توصیفی (مقطعی) و با استفاده از ابزارهای علم سنجی صورت گرفته است. جامعه آماری مطالعه حاضر را ۹۲۸۹ مقاله و مدرک علمی پژوهشگران کشورمان در حوزه سرطان تشکیل میدهند که طی سالهای ۲۰۰۶-۲۰۱۵ در مجلات متعلق به پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس منتشر و نمایه شدهاند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزارهای SPSS، NodeXL و VOSviewer استفاده شده است.
یافتهها: یافتهها نشان داد که تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه سرطان طی یک دهه اخیر از رشدی سالیانه ۲۵ درصدی برخوردار بوده است. همچنین ضریب همکاری علمی بینالمللی مقالات و مدارک علمی حوزه سرطان ۳/۱۹ درصد بوده است. دانشگاههای علوم پزشکی تیپ برتر از مهمترین مراکز تولید کننده مدارک علمی و پژوهشگران کشورهای صنعتی و توسعهیافته جهان از مهمترین شرکای متخصصان ایرانی در تولید علم مشترک بودهاند. همچنین تحقیقات و مطالعات صورت گرفته در برخی حوزههای علم سرطان از قبیل سرطان صفرا، رحم و کودکان در سطح قابل قبولی قرار نداشته است.
بحث و نتیجهگیری: هر چند به لحاظ کمی تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی طی سالهای اخیر رشد نسبتاً قابل قبولی داشته ولی به لحاظ کیفی این مقالات در مجلات معتبر و با کیفیت بالا منتشر نشدهاند. حمایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاههای علوم پزشکی وابسته به آن از محققان و متخصصان پزشکی، افزایش تعاملات و ارتباطات علمی پژوهشگران ایرانی با همکاران خارجیشان، افزایش بودجههای مربوط به تحقیق و پژوهش، فراهم نمودن امکانات آزمایشگاهی و برگزاری دورههای آموزشی شیوههای نگارش مقالات علمی جهت افزایش سطح کمی و کیفی مقالات علمی، لازم و ضروری بنظر میرسد.
