سابقه و هدف : تجویز غیرمنطقی آنتی بیوتیکها به ویژه مصرف بی رویه آنها، باعث افزایش گونه های مقاوم باکتریایی در عفونتهای بیمارستانی و بروز عوارض خطرناک اما قابل اجتناب می شود که پیامد آنها تحمیل خسارات مالی و بالینی جبران ناپذیر بر سیستم بهداشتی می باشد. 

مواد و روشها :این پژوهش با هدف بررسی الگوی مصرف آنتی بیوتیکها به تفکیک بیماریها در مرکز پزشکی، آموزشی، درمانی طالقانی تهران طی ماههای تیر و آذر سال 1380 با بهره گیری از سیستم استاندارد بین المللی ATC/DDD، توصیه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO(، در قالب یک مطالعه گذشته نگر ارزیابی مصرف دارو (DUE retrospective (طرح ریزی گردیده است.

یافته ها :در این مدت ،2137 پرونده مورد بررسی قرار گرفت که 57%( 1222 پرونده (آنها آنتی بیوتیک دریافت کرده بودند. هزینه این آنتی بیوتیک درمانی نسبت به کل هزینه های دارویی بیمارستان در طی مدت مطالعه بالغ بر 4/19% بود .از کل پرونده هایی که آنتی بیوتیک دریافت کرده بودند ،68% تحت جراحی قرار گرفته بودند که در 9/49% از جراحیها (جراحیهای انتخابی (تجویز پیشگیری آنتی بیوتیکی در جراحی بیش از 48 ساعت ادامه داشته است .میزان کل آنتی بیوتیکهای مصرفی در طی مدت مطالعه در بیمارستان طالقانی بالغ برDDD/100 bed days 82/99 بود که 3/79% آن مربوط به اشکال تزریقی می شد .در بین گروههای اصلی بیماریها بالاترین میزان مصرف آنتی بیوتیکها مربوط به موارد ارتوپدیک و جراحی ترمیمی( 23 (%بود. 75% کل آنتی بیوتیک مصرفی مربوط به گروههای سفالوسپورینها (49 (%و پنی سیلینها (27 (%بود و گروههای آمینوگلیکوزیدها (6(%، مشتقات ایمیدازولی (5(%، فلوروکینولونها (4 (%و سایر گروههای آنتی بیوتیکها (9 (%سایر موارد مصرف آنتی بیوتیکها را تشکیل می دادند. 

نتیجه گیری :مقایسه یافته های پژوهش با مطالعات مشابه داخلی تفاوت اندکی را نشان می دهد اما در مقایسه با اکثر مطالعات مشابه اروپایی بیانگر تفاوت چشمگیری می باشد .علیرغم اینکه برای یافتن دلایل این کثرت مصرف، احتیاج به مطالعات کیفی گسترده تری می باشد اما می توان مصرف چند روزه پیشگیری آنتی بیوتیکی در جراحیها (به ویژه در جراحیهای انتخابی(، با توجه به توصیه های مکرر منابع معتبر مبنی بر کاهش زمان تجویز تا کمتر از 24 ساعت، را مصداق مصرف غیر منطقی آنتی بیوتیکها دانست.

واژه‌های کلیدی: آنتی بیوتیک، الگوی مصرف دارو، دوز تعیین روزانه

متن کامل [PDF 248 kb]   (11015 دریافت)