سابقه و هدف: امروزه بخصوص در کشورهای در حال توسعه جمعیت عمومی بصورت دائم در معرض مواجهه با انواع گوناگون آفت‌کشها قرار دارند و مطالعات نشان‌دهنده وجود مقادیر قابل سنجش از متابولیتهای آفت‌کشها در نمونه‌های ادرار می‌باشد. سموم آفت‌کش انتخابی عمل نمی‌کنند به این ترتیب که علاوه بر اثر روی موجودات هدف و آفات، روی موجودات غیر هدف (انسان و . . .) نیز می‌توانند اثر بگذارند. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی طی 18 ماه به بررسی 1279 کشاورز شاغل در 5 استان کشور پرداخته شد. روش نمونه‌گیری بصورت خوشه‌ای دو مرحله‌ای بود. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه بود و اطلاعات بدست آمده توسط نرم‌افزار SPSS آنالیز شدند. در این مطالعه عوارض حاد و مزمن آفت‌کشها مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: تقریبا 50% کشاورزان تحت مطالعه بی‌سواد بوده و متوسط سابقه اشتغال به کار آنها 22 سال (18 تا 26 سال) بود. در مناطق مختلف بسته به نوع محصول و اثر بخشی، سموم خاصی مصرف می‌شود. در رفسنجان و ساوجبلاغ بیش از 95% از سموم مصرفی ارگانوفسفره‌ها هستند. همچنین حدود 68% کشاورزان واحدهای تحت پژوهش از هیچگونه وسایل حفاظت فردی استفاده نمی‌کردند و تنها 5% کشاورزان مدعی بودند که اطلاعات درج شده در بر چسب سموم را متوجه می‌شوند. 55% کشاورزان شهرستانهای مورد مطالعه ظروف باقی مانده سموم را در محیط رها می‌کردند و فقط 27% از آنها اقدام به سوزاندن یا دفن ظرف می‌کردند. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌گردد مجموعه‌های آموزشی مشتمل بر آشنایی با سموم و کاربرد آنها، نحوه مقابله با عوارض کوتاه مدت و دراز مدت، روش استفاده موثر از وسایل حفاظت فردی مختلف و اقدامات مورد نیاز پس از استفاده از ظروف حاوی سموم تدوین و در اختیار کشاورزان قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: آفت‌کش، کشاورز، سلامت.

متن کامل [PDF 133 kb]   (7400 دریافت)