پژوهش در پزشکی

سابقه وهدف : امروزه در کشورهای پیشرفته واحد دارویی (داروخانه) و داروسازان شاغل در بیمارستانها یکی از ارکان مهم سیستم درمانی می باشند که این داروسازان اقدام به ارائه خدمات و مشاوره های دارویی و بالینی متعددی می نمایند. اما در کشور ما هنوز مقوله داروسازی بیمارستانی و بالینی نوپا می باشد و داروسازان شاغل در داروخانه‌ها وظایف بالینی اندکی را به عهده دارند و اکثر آنها صرفاً به عنوان مدیر داروخانه انجام وظیفه می کنند. از طرف دیگر در سیستم کنونی ارائه خدمات دارویی در بیمارستانهای کشور، کاستیها و مشکلات زیادی به چشم می خورد. هدف از این تحقیق بررسی مشکلات و مسائلی است که مدیران داروخانه های بیمارستانی در ارائه خدمات دارویی و اداره این واحدها با آن مواجه هستند.

مواد و روشها : بدین منظور اقدام به تهیه پرسشنامه ای گردید واین پرسشنامه‌ها در اختیار مدیران (دکتر داروساز) دوازده داروخانه بیمارستانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی قرار گرفت. سپس پرسشنامه های تکمیلی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته‌ها : نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدیریت داروخانه و سیستم ارائه خدمات دارویی در تمامی داروخانه های بیمارستانی بررسی شده با کشورهای پیشرفته فاصله زیادی دارد. مدیران داروخانه های بررسی شده با مشکلات متعددی نظیر کمبود دکتر داروساز (حداکثر دو نفر، حتی در مراکز درمانی بزرگ)، کمبود تکنسین دارویی، مشکلات مالی بیمارستان و بدهی به شرکتهای پخش دارویی، نداشتن یک اهرم اجرایی و مدیریت مطلوب و عدم گذراندن و شرکت در دوره های مدیریتی و آموزش بالینی پیش از تصدی پست یا در حین خدمت مواجه هستند. از طرف دیگر عدم استفاده بهینه از توان علمی داروساز در ارائه خدمات مشاوره ای دارویی به پزشکان، پرستاران و بیماران و حضور نسبتاً کم داروسازان در بخشها و عرصه بالینی به علت وظایف محوله عدیده ای که به عهده آنها می باشد. انجام وظیفه و ارائه خدمات دارویی را دشوارتر می سازد.

نتیجه گیری و توصیه‌ها : بر اساس مطالعه انجام شده می توان نتیجه گرفت که سیستم فعلی ارائه خدمات دارویی و مدیریت داروخانه در بیمارستانها دارای کاستیها و ناهنجاریهای متعددی است که موجب اتلاف سرمایه های مالی و انسانی شده و کارآیی و ایمنی سیستم دارو درمانی و توزیع دارو در بیمارستان را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد. این سیستم نیازمند یک بازنگری عمیق و اساسی می باشد.