پژوهش در پزشکی

  سابقه و هدف : با توجه به اهمیت طول مرحله سوم زایمان و پیامدهای آن و گزارشات متفاوتی که در مورد تأثیر روشهای مختلف برای کاهش طول مرحله سوم زایمان بویژه در مورد مصرف سنتوسینون و سنتومترین وجود دارد و به منظور مقایسه تأثیر روشهای درمانی فیزیولوژیک، سنتوسینون و سنتومترین در زایمانها، این تحقیق روی مراجعین به زایشگاه بیمارستان مهدیه تهران در سال 81 ـ 1380 انجام شد.

  مواد و روشها : تحقیق به روش کارآزمایی بالینی روی تعداد 90 زن حامله واجد شرایط انجام گرفت. نمونه‌ها بر حسب مراجعه مستمر بطور تصادفی در سه گروه فیزیولوژیک، سنتوسینون و سنتومترین تقسیم شدند. در گروه سنتوسینون همزمان با خروج شانه قدامی جنین 10 واحد اکسی‌توسین و در گروه سنتومترین همزمان با خروج شانه قدامی جنین یک آمپول سنتومترین (محتوی 5 واحد اکسی‌توسین و 5/0 میلی‌گرم ارگومترین) بصورت عضلانی تزریق شد. در هر دو گروه بند ناف سریع کلمپ و بریده شد و جفت توسط کشش کنترل شده بند ناف خارج شد. در گروه فیزیولوژیک داروی
اکسی توسیک تزریق نشد. بند ناف تا قطع کامل نبض آن کلمپ و بریده نشد، بعد از قطع شدن نبض، بند ناف کلمپ و بریده شد و جفت توسط تلاش و زور زدن مادر خارج شد. تأثیر این روشها بر روی طول مرحله سوم زایمان و پیامدهای آن (خونریزی 2 ساعت اول، هموگلوبین و هماتوکریت 12 ساعت بعد از زایمان، نیاز به داروی اکسی توسیک اضافی) و عوارض ناشی از مصرف دارو (پر فشاری خون بلافاصله، 30 و 60 دقیقه بعد از زایمان، احتباس جفت، تهوع، استفراغ، پس درد ضعیف و شدید و سردرد) تعیین و با آماره مناسب مورد قضاوت آماری قرار گرفت .

  یافته‌ها: گروههای سه گانه به لحاظ عوامل تاثیرگذار روی طول مرحله سوم و پیامدهای حاملگی مشابه بودند. طول مرحله سوم زایمان در گروه فیزیولوژیک 4/2±4/7 دقیقه، در گروه سنتوسینون 5/2±5/5 دقیقه و در گروه سنتومترین 4/2±1/5 دقیقه بود (001/0 p< ). میزان خونریزی 2 ساعت بعد از زایمان به ترتیب در گروه فیزیولوژیک 2/95±230، در گروه سنتوسینون 113±217 و در گروه سنتومترین 2/83±176 میلی‌لیتر بود. میزان خونریزی در گروه سنتومترین کمتر از گروه فیزیولوژیک (01/0 p< ) و سنتوسینون (05/0 p< ) بود. میزان هماتوکریت 12 ساعت بعد از زایمان به ترتیب در گروه فیزیولوژیک 1/4±3/33، در گروه سنتوسینون 4±7/34 و در گروه سنتومترین 4±4/36 درصد بود. میزان افت هماتوکریت در گروه سنتومترین کمتر از گروه فیزیولوژیک (005/0 p< ) و سنتوسینون (025/0 p< ) بود. نیاز به داروی اکسی توسیک اضافی در گروه فیزیولوژیک 7/16%، گروه سنتوسینون 3/13% و در گروه سنتومترین نیاز به دارو وجود نداشت (05/0 p< ). از نظر عوارض، پس درد ضعیف در گروههای فوق به ترتیب در گروه فیزیولوژیک 7/16%، در گروه سنتوسینون 20% و در گروه سنتومترین 3/43% بود (05/0 p< ).

  نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: داروی سنتومترین بهتر از سنتوسینون و سنتوسینون بهتر از اداره فیزیولوژیک بر طول مدت مرحله سوم زایمان و پیامد حاملگی تاثیر دارد. بکارگیری آنها و انجام تحقیقات مشابه را توصیه می‌نماییم.