سابقه و هدف: شیوع کم‌کاری تیروئید و اختلالات رشد ذهنی در مناطق کمبود ید افزایش نشان می‌دهد. از آنجا که شیوع کم‌کاری تیروئید در افراد مبتلا به عقب‌ماندگی ذهنی در ایران مشخص نیست، این بررسی در 2003 نفر ساکنین آسایشگاه معلولین ذهنی تهران انجام شد.

مواد و روشها: پس از تکمیل پرسشنامه برای هر فرد، معاینه بالینی و نمونه خون جهت اندازه‌گیری 4T و 3T و TSH اخذ شد. غلظت هورمونها با روش رادیوایمونواسی توسط کیتهای تجارتی اندازه‌گیری شد.

یافته‌ها: 295 نفر (17%) دارای گواتر درجه Ib، 136 نفر (7/6%) گواتر درجه II و 16 نفر (8/0%) گواتر درجه III بودند. غلظت 4T بین g/dl 5/4-1/4 در 5/1%، 4-1/3 در 7/1%، 3-1/2 در 6/0% و کمتر از 1/2 در 1/0% معلولین ذهنی دیده شد. 53 نفر (65/2%) دارای TSH بیش از mU/I 5بودند که اکثریت (15/2%) آنها TSH بین 5 تا 10 داشتند. در 10 نفر TSH بیشتر از mU/I10 بود و سه نفر نیز با تشخیص قبلی کم‌کاری تیروئید لووتیروکسین مصرف می‌کردند. در کل شیوع افزایش TSH بالاتر از mU/I5، 79/2% و افزایش TSH بالاتر از mU/I10، 64/0% بود. 76 نفر (8/3%) از معلولین مبتلا به مونگولیسم بودند که 7 نفر (9/7%) آنها کم‌کاری تیروئید داشتند.

نتیجه‌گیری و توصیه‌ها: این بررسی شیوع نسبتاَ بالای کم‌کاری تیروئید در معلولین ذهنی را نشان می‌دهد. علاوه بر کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید، غربالگری کم‌کاری تیروئید برای کاهش معلولین ذهنی ضروری است.