سابقه و هدف: از آنجایی­که استرس و تأثیرات آن بر عملکردهای ذهنی یکی از عوامل تأثیرگذار بر سلامت روان است، بنابراین اتخاذ راهکارهایی به ویژه از نوع غیرداروئی برای پیشگیری از آثار آن می­تواند سودمند باشد.  لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر استرس بی حرکتی و شنا بر یادگیری و حافظه فضایی موش‌های صحرایی نر بود.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع تجربی بود. بدین منظور 28 سر رت از نژاد آلبینوویستار، به صورت تصادفی به چهار گروه (استرس، شنا، استرس+شنا و کنترل) تقسیم شدند. گروه استرس در معرض مداخله استرس از نوع محدودیت بی­حرکتی (2 ساعت در روز × 7 روز) و گروه شنا تحت تمرین شنا (2 ساعت در روز × 7 روز) قرار گرفتند. گروه استرس+شنا نیز پس از مداخلۀ استرس مشابه گروه استرس، تمرینات شنا را مشابه گروه شنا به مدت هفت روز دریافت کردند. گروه کنترل نیز بدون هیچ مداخله­ای تحت آزمون های رفتاری قرار گرفتند. آزمون حیوانات با استفاده از ماز آبی موریس طی اکتساب و فراخوانی انجام شد.
 یافته­ها: پیشرفت معنی داری در مسافت و زمان سپری شده در همه گروه­ها در مرحله اکتساب مشاهده شد(05/0≤ P). با این حال، تحلیل واریانس یک راهه، نشان داد گروه شنا و استرس+شنا نسبت به گروه تحت استرس (007/0= P؛03/0=P) و کنترل (0001/0= P؛001/0=P) مسافت کمتری را طی کردند. همچنین، گروه شنا نسبت به گروه استرس و کنترل (006/0= P؛0003/0=P)  زمان معنی­دار کمتری را برای رسیدن به هدف سپری کردند. گروه استرس+شنا نیز نسبت به گروه استرس و کنترل (01/0= P؛001/0=P) زمان کمتری را برای رسیدن به سکو صرف کردند.
نتیجه­گیری: تمرین شنا به تنهایی به شکل چشمگیری می‌تواند عملکرد شناختی را بهبود بخشد. همچنین، در شرایطی که استرس وجود دارد، بکارگیری تمرینات شنا در کنار شرایط استرس زا می تواند منجر به کاهش مسافت و زمان رسیدن  به سکو شود.