Ethics code: IR SBMU. MSP.REC.1398.292
Zamani N, Takbiri Osgooyee L, Aliaghaei A, Zamani N, Hosnian-Moghadam H. Investigating the Toxic Effect of Methadone on the Cerebellar Tissue of Adult Male Rats. Research in Medicine 2024; 47 (4) :22-32
URL:
http://pejouhesh.sbmu.ac.ir/article-1-3329-fa.html
گروه بیولوژی و علوم تشریح، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. ، abbas.aliaghaei@sbmu.ac.ir
چکیده: (590 مشاهده)
سابقه و هدف: مخچه یک ساختار عصبی است که مرتبط با هماهنگی حرکتی و کنترل تعادل است. متادون یک ضددرد مخدر مصنوعی با اثر مرکزی است که به طور گسترده در برنامههای درمان نگهدارنده متادون (MMT) در سراسر جهان استفاده میشود. متأسفانه سوءمصرف متادون در حال حاضر به شدت در حال گسترش است و از طرفی مرگ و میرهای زیادی در اثر استفاده از این دارو نیز گزارش شده است. هنوز اطلاعات دقیقی در مورد سمیت این دارو بر بافت عصبی در دست نیست. بنابراین با توجه به اثر نوروتوکسیک آن به ویژه روی مخچه، هدف این مطالعه بررسی تغییرهای بافتی در قشر مخچه مرتبط با تجویز متادون است.
روش کار: این مطالعه از نوع تجربی است. تعداد 24 سر موش صحرایی نر بالغ آلبینو به طور تصادفی در دو گروه کنترل و درمان با متادون قرار گرفتند. متادون به صورت زیرجلدی (10-5/2 میلیگرم بر کیلوگرم) یک بار در روز به مدت دو هفته متوالی تجویز شد. برای بررسی حجم و تعداد سلولها در قشر مخچه از روش استریولوژی استفاده شد و برای بررسی تعداد نورونهای پورکینژ از ایمونوهیستوشیمی علیه مارکر کالبیندین استفاده شد. آنالیز دادهها با نرمافزار پریسم و به روش تست تی مستقل (t-test) انجام شد.
یافتهها: نتایج مطالعه ما نشان داد که تجویز متادون سبب کاهش حجم لایه مولکولار میشود (P < 0.017, t = 5.37 Mean ± SEM = 1.429 ± 0.26) (میانگین گروه کنترل 6/05 و گروه متادون 4/62 بود). از طرفی تعداد نورونهای پورکینژ نیز در گروه متادون کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل نشان داد (P < 0.05) (P < 0.016, t = 3.291, Mean ± SEM =2264 ± 687.9) (میانگین گروه کنترل 17826 و میانگین گروه متادون 15562 بود). یافتههای ما همچنین نشان داد که حجم لایه گرانولار (P < 0.04, t = 2.479, Mean ± SEM =0.825 ± 0.33) (میانگین گروه کنترل 4/375 و میانگین گروه متادون 3/55 بود) و نیز حجم ماده سفید مخچه در گروه متادون نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری را نشان داد (P < 0.02, t = 3.03, Mean ± SEM =1.229±0.404) (میانگین گروه کنترل 3/28 و میانگین گروه متادون 2/06 بود). از طرفی تعداد نورونهای کالبیندین مثبت نیز در گروه متادون نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری را نشان داد (P < 0.05) (P < 0.02, t = 2.68, Mean ± SEM = 7.2 ± 2.68) (میانگین گروه کنترل 20/8 و گروه متادون 13/6بود).
نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهد که تجویز متادون سبب آسیب به ماده خاکستری و سفید مخچه میشود. مرگ سلولهای پورکینژ در اثر متادون میتواند سبب اختلال در عملکردهای مخچهای شود. به نظر میرسد که تجویز متادون باید با احتیاطهای بیشتری همراه باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشی |
موضوع مقاله:
علوم تشریحی (آناتومی، بافت شناسی، جنین شناسی، بیولوژی تولید مثل) دریافت: 1402/6/19 | پذیرش: 1402/7/18 | انتشار: 1402/12/14
ارسال پیام به نویسنده مسئول